61. Lof der 'rareté'

De Bibliothèque nationale de France (BnF) publiceerde bij de tentoonstelling Éloge de la rareté. Cent trésors de la Réserve des livres rares een gelijknamige catalogus met honderd bijzondere werken die de laatste twintig jaar zijn aangeschaft.

Voor wie dacht dat de BnF vooral Franse boeken verzamelt, zal de catalogus verrassend internationaal toeschijnen met 61 Franse publicaties en handschriften en 39 werken uit andere landen: Oostenrijk (1), Rusland (1), Tsjechië (2), Spanje (1), Japan (2), België (2), Zwitserland (2), Duitsland (8), Italië (3), Groot-Brittannië (5), de Verenigde Staten (7), en Nederland (5). 

Éloge de la rereté (2014)

Nederland scoort dus helemaal niet slecht in deze Franse catalogus en is vertegenwoordigd door oude drukken, kunstuitgaven en moderne kunstenaarsboeken. Daarbij zijn een uitgave van Picaron Éditions (Amsterdam, 1992), La Chanson de Rollant, Sjoerd Hofstra's Elements of geometry (Amsterdam, 1994) [niet aanwezig in de KB, maar wel in Museum Meermanno],  de la Mettries' L'Homme machine (Leiden, 1748), Het vlas in de vormgeving van Bart van der Leck (Amsterdam, 1942) en een oorlogsuitgave door A.A. Balkema, Zehn kleine Meckerlein (Amsterdam, 1943). Wij zouden misschien andere keuzes hebben gemaakt. Maar intussen is het eerder belangwekkend dat de BnF een internationale koers vaart als het om de aanschaf van moderne boeken gaat. Zulke instellingen zijn er niet veel meer in Europa.

Zehn kleine Meckerlein (1943)

We kunnen dat nu vergelijken met een catalogus van het Victoria & Albert Museum in Londen uit 2015, Word & image. Art, books and design. Hierin worden 146 werken afgebeeld en beschreven, waarvan de meerderheid is uitgegeven in Groot-Brittannië: 85. Ook worden boeken en prenten behandeld die afkomstig zijn uit: Japan (5), Italië (3), Frankrijk (25), Duitsland (11), de Verenigde Staten (8), Rusland (1), Denemarken (1), China (1), India (1) en Zwitserland (1). Uit Nederland zijn vier boeken opgenomen.

De Nederlandse bijdrage bestaat uit Louis Renard's Poissons, écrevisses et crabes ... (Amsterdam, 1754) (niet in de KB, maar wel aanwezig in het Teylers Museum en de universiteitsbibliotheek van Amsterdam), het kunstenaarsboek van Christien Meindertsma, Checked baggage (Eindhoven, 2004), de tentoonstellingscatalogus van Boijmans Van Beuningen, La Maison Martin Margiela (Rotterdam 1997) en Rem Koolhaas' 'Look Book' voor Prada (2010).

Verschillende exemplaren van Christien Meindertsma, Checked baggage (2004)

Kunstenaarsboeken, oorlogsuitgaven, modepublicaties en enkele drukken uit de achttiende eeuw: dat is wat het buitenland interessant vindt. Het is natuurlijk een momentopname, maar toch.