zaterdag 23 maart 2019

238. Vierhonderdste Ricketts blog

In 2011 begon ik met een blog over de Engelse kunstenaar, boekontwerper (en meer) Charles Ricketts, en bij uitbreiding, Charles Shannon, en de kring van schrijvers en kunstenaars om hen heen. Die kring was aanvankelijk beperkt, maar Oscar Wilde hoorde er al snel bij en later, toen Ricketts veel kostuums en decors ontwierp voor toneeluitvoeringen, werden in hun wekelijkse salon grootheden als G.B. Shaw en W.B. Yeats ontvangen.


Charles Ricketts, houtsnede in Daphnis and Chloe (1893)
Sinds 2011 publiceerde ik elke week een blog en aanstaande woensdag bereiken we zo nummer 400. Bij die 'ronde' getallen hebben gastschrijvers hun blog gepubliceerd. Paul Delaney onthulde zo de werkelijke identiteit van de moeder van Ricketts (een goed bewaard familiegeheim). 

Blog 400 is geschreven door een Amerikaanse onderzoeker die nu in Birmingham werkt: Rebecca N. Mitchell. Zij schreef onder andere over Ricketts' ontwerp van de Vale Press uitgave van The Rowley Poems van Thomas Chatterton, maar ook over de invloed van Arts and Crafts-tijdschriften op Ricketts en Shannons eigen tijdschrift The Dial.

Rebecca Mitchell is een van de redacteuren van de laatste delen van het verzameld werk van Oscar Wilde die nog moeten verschijnen. Het is een genoegen en een eer haar bijdrage aan mijn Ricketts blog te publiceren aanstaande woensdag. De bijdrage heet A Wildean Daphnis and Chloe.

Zie de blog over Ricketts en Shannon.

dinsdag 19 maart 2019

237. Lege bladzijden van Marga Minco

Van Marga Minco's Een leeg huis werden in 1966 alle 5.000 exemplaren grif verkocht en meteen gevolgd door een tweede en derde druk van 4.000 en maar liefst 20.000 exemplaren. Naar de geest van de tijd heette dat toen 'eksemplaren'. Ook daarna zou het verhaal nog vaak herdrukt worden in niet geringe aantallen.



Marga Minco, Een leeg huis (derde druk, 1967), omslagontwerp Pieter van Delft
Bij zoveel drukwerk gaat het er wel eens iets mis, zoals blijkt uit een recent verworven exemplaar van de derde druk van Een leeg huis. Het exemplaar werd door Marga Minco geretourneerd aan de uitgever, Bert Bakker, met een briefje erin:

Beste Bert
Blader dit boek
even door, als je wilt
daág
Marga

Bij het doorbladeren van dit exemplaren stuitte de uitgever op twee blanco pagina's, waarop Minco een boodschap had achtergelaten.


Marga Minco, Een leeg huis (derde druk, 1967)
Op de onbedrukte pagina 's 50 en 51 stond geschreven:

Zó scabreus was het nou ook weer niet! M.

En dat klopte. Wie het verhaal volgde - tot aan pagina 50 was alles gewoon gedrukt - zou op die bewuste pagina's een scene zijn tegengekomen waarin een vrouw wordt gezoend, en: 'Zijn hand ging over haar borsten'.

De volgende twee pagina's waren weer normaal, maar pagina 54 en 55 waren ook leeg. Daarop schreef Minco:

door de censuur geschrapt. M


Marga Minco, Een leeg huis (derde druk, 1967)
Ook hier (p. 54-55) niet veel bijzonders, behalve dat een personage haar 'zware borsten' deels onbedekt laat. Op de volgende twee lege pagina's (p. 58-59) zinspeelt de opmerking van Minco op de titel Een leeg huis.

over "leeg" gesproken! M.

Marga Minco, Een leeg huis (derde druk, 1967)
De laatste twee leeg gelaten pagina's in het boek bevatten haar laatste mededeling voor de uitgever:

een lege bladzij in een leeg huis! M.

In werkelijkheid had de censuur er natuurlijk niets mee te maken. Er was in de drukkerij één vel aan een zijde onbedrukt gebleven, namelijk het vel van het vierde katern in het boek. Van de 16 pagina's waren er 8 daarom leeg. Kan gebeuren. Had de drukkerij niet moeten verlaten natuurlijk, maar er zullen bij zo'n grote oplage wel meer foutjes zijn voorgekomen.

Deze misdruk had het geluk bij de auteur zelf te belanden die er op een grappige manier mee om sprong en het een beetje pesterig aan de uitgever doorzond. Via de uitgever kwam het exemplaar later bij een antiquariaat en nu is het in de KB.