Gisteren arriveerde het prospectus voor een nieuwe uitgave van de Duitse boekkunstenares Veronika Schäpers: Das müssen Sie mir erst einmal beweisen / First you have to prove it to me.
 |
| Veronika Schapers, fotogram van vitamine-D3-capsules (2021) |
Sommige illustraties in het boek stuurde ze al eerder rond, als groet tijdens de Covid-pandemie, of als nieuwjaarswens. In 2020 verzamelde zij uitspraken over middelen die bescherming zouden bieden tegen Covid-19. Zekere Dr Wolfram Kersten, bijvoorbeeld, beweerde dat een hoge dosis vitamine-D het meest effective middel ter preventie, maar ook ter behandeling van Covid zou zijn. Andere 'kenners', zoals de voormalige president van de Verenigde Staten, kozen voor gevaarlijker middelen zoals op de een of andere manier UV-licht het lichaam binnen te brengen. Ook bacteriën in zout water zouden helende effecten hebben. Schäpers koos voor haar boek 24 objecten die in de stroom van fake news genoemd werden. Die objecten plaatste zij op lichtgevoelig fotopapier. Na enkele seconden belichting met een of meerdere lichtbronnen werden de foto's ontwikkeld en gefixeerd.
 |
| Veronika Schapers, Das müssen Sie mir erst einmal beweisen (2021) |
Bij de foto's zijn op smalle stroken de bronnen van de theorieën genoteerd. Er zijn twee teksten in het boek. De eerste is een selectie uit de door Thomas Oates bedachte fictieve samenzwering: hij beweerde dat jezuïeten een plan voorbereiden om koning Karel II van Engeland te vermoorden. De verdachtmakingen leidden in de jaren 1678-1681 tot meer dan twintig executies en harde anti-katholieke maatregelen totdat uitkwam dat Oates alles uit zijn duim gezogen had. Het tweede verhaal is speciaal voor het boek geschreven door Heiko Michael Hartmann (geboren 1957). Het is een psychologisch portret van een samenzweerder.
 |
| Veronika Schapers, Das müssen Sie mir erst einmal beweisen (2021) |
Het is een boek van tegenstellingen en suggesties: transparant papier, fotogrammen die objecten op ware grootte maar toch vaag of vervormd afbeelden, uitspraken van doktoren die misschien geen echte doktoren zijn, leugenaars die ervan overtuigd zijn de waarheid te spreken. De elementen van dit boek spelen met (on)zichtbaarheid, (on)geloofwaardigheid en (on)echtheid.  |
| Veronika Schapers, Das müssen Sie mir erst einmal beweisen (2021) |
De titel wankelt van letter naar letter lijkt het wel. Schäpers gebruikte hiervoor het lettertype ABC Grow, ontworpen door Dinamo (Johannes Breyer & Fabian Harb). Maar let eens op de umlaut op de "u" van "müssen". Dat is een kleine letter "m" die het "moeten" nog eens bekrachtigt en die de nadruk legt op het wantrouwen dat aan de basis van de samenzweringstheorieën ligt. Dat is Schäpers eigen toevoeging aan het lettertype, gebaseerd op oude drukken.
Het boek van Schäpers koppelt uiterste precisie aan totale ondoorzichtigheid, rationaliteit aan irrationaliteit.
