297. Corona en boekkunstenaars (4): Till Verclas

Vanaf de zestiende eeuw werden manieren verzonnen om mensen tegen de pest te beschermen. Een vorm daarvan was de talisman: een speciale munt zou de drager ervan immuun maken voor de ziekte. Zulke munten werden in Duitsland “Pest Taler” genoemd. Ze beelden biddende figuren af, slangen aan het kruis, lijken, Hiob die door de duivel met pestbuilen is overdekt, en andere voorstellingen die natuurlijk goddelijke krachten zouden bezitten en beschermden tegen de pest. Als je ze kocht. Eerst betalen, dan genezen.

Een Duitse "Pest Taler" (zestiende eeuw)

De Hamburgse boekkunstenaar en beeldend kunstenaar Till Verclas koos tijdens de lockdown deze historische voorwerpen als uitgangspunt van zijn kunst die niet de vorm van een boek aannam – misschien komt dat nog. Terzijde: de KB bezit een catalogus van zijn boeken, getiteld Schwarze Trüffel (2017) en het vouwblad 5 Tugs, een bijdrage aan het project Mapping the Cosmos (2016). 

Nu kwam Verclas echter met een reeks pestmunten met abstracte voorstellingen die zowel verwijzen naar de pestbuilen als naar de hedendaagse pest, het coronavirus.

Till Verclas, 'Pest Taler' (2020) [Foto © Till Verclas]

Ze zijn te verkrijgen in drie verschillende groottes, tegen oplopende prijzen en afnemende oplagen. De kleinste (doorsnede 10 cm) bevat twee bulten; de middelste drie (doorsnede van de munt is 12,5 cm) – deze twee voorwerpen werden gemaakt in een oplage van dertig exemplaren. De grootste (doorsnede 15 cm) bevat drie bulten en daarvan zijn er twintig gemaakt. Ze zijn in het gedreven koper gesigneerd en genummerd. (Zie de website van Till Verclas.)

Het is natuurlijk ironisch dat deze 'Schutz vor Unbill', deze beschermers tegen tegenspoed, net zoals de oude Talers betaald moeten worden, maar dan met de wetenschap dat ze niet bedoeld zijn om je op te lichten - ze zullen echt niet werken tegen corona - maar om plezier te geven. Net als veel andere kunstwerken in coronatijd maken ze de vijand zichtbaar, en hier zelfs voelbaar. Het zijn lekkere voorwerpen om door je handen te laten gaan.