donderdag 19 september 2019

252. Speciaal proefschrift van Dick Hillenius

De dichter-bioloog Dick Hillenius (1927-1987) promoveerde in 1959 op zijn onderzoek naar
The differentiation within the genus Chamaeleo Laurenti, 1768, uitgegeven door Ponsen & Looijen in Wageningen. Op de titelpagina staat niet het (latere) Dick, maar Dirk. 
(Over Hillenius schreef Richter Roegholt een fraai stuk in 2002.)

Dick Hillenius,
The differentiation within the genus Chamaeleo Laurenti, 1768(1959)
De KB heeft van deze uitgave een speciaal exemplaar, met een extra omslag dat is gevouwen rond het gewone gele omslag. Dat extra omslag is gedrukt op Van Gelder papier, wat te zien is aan het watermerk.



Dick Hillenius,
The differentiation within the genus Chamaeleo Laurenti, 1768 (1959):
extra omslag en watermerk
Dat extra omslag is één grote ets in aquatint met afbeeldingen van kameleons, het onderwerp van het proefschrift. Eén kameleon illustreert de voorzijde en één de achterzijde. Het lijkt er op dat ze, dood, op een onderzoekstafel liggen.





Dick Hillenius,
The differentiation within the genus Chamaeleo Laurenti, 1768
(1959): extra omslag
 
De voorzijde van het omslag is met de hand in zwarte inkt gesigneerd: 'Hillenius 1959'.

Dick Hillenius,
The differentiation within the genus Chamaeleo Laurenti, 1768
(1959): omslag gesigneerd door Jaap Hillenius
Hillenius is hier echter niet de auteur, maar zijn broer Jaap Hillenius (1934-1999), een kunstenaar die in die periode nog figuratief werk maakte. Zijn stijl verschilt aanmerkelijk van die van Dick Hillenius, wiens eigen wetenschappelijke illustraties het proefschrift opsieren.

Dick Hillenius,
The differentiation within the genus Chamaeleo Laurenti, 1768
(1959): illustraties
Het Centraal Museum in Utrecht bezit een blad met dezelfde ets (abusievelijk gedateerd 1965) dat onder de plaat is gesigneerd in potlood. Dat is hier dus niet gebeurd. Hoeveel exemplaren van de ets als omslag zijn gebruikt is niet bekend, maar dat zullen misschien de presentatie-exemplaren zijn geweest, een stuk of tien wellicht. Of het is een uniek exemplaar: dat van de auteur zelf.


Dit exemplaar is in een bibliotheek beland op zeker punt; de resten van een signatuursticker zijn op de voorzijde nog zichtbaar. In 2010 is dit exemplaar in de collectie van de KB opgenomen.

In 1967 maakte Jaap (Jacob) Hillenius illustraties voor een bundel van Dick Hillenius: De vreemde eilandbewoner