Vorige week, bij een bezoek aan Museum Voorlinden, zag ik een kunstwerk dat met boeken is gemaakt. Daar heeft het museum een speciale verzameling van aangelegd over de jaren - zie eerdere blogs. Dit keer was het een portret gemaakt door Harald Vlugt (geboren 1957).
 |
| Harald Vlugt, 'Shadow of Your Smile' (1996) Collectie Museum Voorlinden [© Harald Vlugt, afgebeeld met toestemming van de kunstenaar] |
Van een afstand is een vaag portret herkenbaar. Het werk dat bijna twee bij twee meter meet, is getiteld: 'Shadow of Your Smile' - het stamt uit 1996.
Zodra je dichterbij komt zie je dat het is opgebouwd uit kleine elementen, ongeveer zoals een televisiebeeld is opgebouwd uit pixels.
Voor het portret heeft de kunstenaar pocketboeken aan stukken gesneden en die binnen de lijst gerangschikt. Het portret kon ontstaan dankzij de verschillende kleuren papier - nu eens bruin, dan weer wit en alles daartussen. Maar ook doordat bij het snijden gedrukte teksten werden doorgeknipt, waardoor het zwart van de inkt nu zichtbaar is. Bovendien waren van sommige boeken de snedes door de boekbinderij gekleurd. Er bevindt zich een klein rood boekje in de rechter benedenhoek van het portret. Ook waren niet alle pockets even dik en variëren de 'blokjes' in dikte. Met die verschillende elementen kon Vlugt kleuren en schaduwen aanbrengen voor zijn portret.
 |
| Harald Vlugt, 'Shadow of Your Smile' (1996): detail Collectie Museum Voorlinden [© Harald Vlugt, afgebeeld met toestemming van de kunstenaar] |
 |
| Harald Vlugt, 'Shadow of Your Smile' (1996): detail Collectie Museum Voorlinden [© Harald Vlugt, afgebeeld met toestemming van de kunstenaar] |
Het boek is in dit werk de functie van tekstdrager kwijtgeraakt. De inhoud is onleesbaar geworden; het boek als geheel bestaat niet meer, het is verknipt, opgedeeld, verspreid geraakt. Alleen is de basis van het boek, met inkt en kleur, overgebleven om een nieuw geheel te vormen: een portret.
Pocketboeken waren eigenlijk niet bedoeld om bewaard te worden. Ook niet per se om te worden weggegooid na lezing, maar ze werden vooral gemaakt om goedkoop te zijn en door iedereen gekocht te kunnen worden en om overal, bijvoorbeeld in de trein, gelezen te kunnen worden. Er zijn miljarden pocketboeken na lezing verdwenen, versnipperd, verregend.
Niet al die boekjes werden gedrukt op papier dat de eeuwigheid kan halen en dan is een tweede gebruik, zoals hier in een kunstwerk enerzijds een teken van tijdelijke redding, maar anderzijds bepalen de bouwstenen van het kunstwerk ook de tijdelijkheid van het kunstwerk: door de verzuring van het papier zal het misschien slechts een eeuw blijven bestaan en wat gebeurt er dan? Het papier wordt bros, donkerbruin, er vallen misschien gaten in en het geheel kan in elkaar storten als een kaartenhuis. Zo vertellen de boekjes alsnog een verhaal: een voorspelling.
De 'Smile' van het portret zal vager worden en die is al 'a Shadow of a Smile'.
 |
| Harald Vlugt, 'Geschiedenis des Vaderlands' (1994) [© Harald Vlugt, afgebeeld met toestemming van de kunstenaar] |
Harald Vlugt maakt sculpturen, collages, grafiek en illustraties (kijk daarvoor op zijn website: Harald Vlugt). Hij heeft vaker boeken genomen als uitgangspunt voor zijn werk. Een sculptuur uit 1994 heeft als basis de ruggen van oude boekbanden genomen en de inhoud bestaat uit papiersnippers. 'Geschiedenis des Vaderlands' is de titel. Een ironische verwijzing naar de tijdelijke aard van elke geschiedschrijving.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten