39. Even in Parijs

Voor de Collectie Koopman was ik even heen en weer naar Parijs om verschillende boekkunstenaars in hun atelier te bezoeken. Een van hen was Irène Boisaubert die samen met Vincent Schmied verschillende boeken heeft uitgegeven die niet allemaal even interessant zijn. De nieuwste uitgaven bevatten reproducties van schilderijen van Boisaubert, maar met een oplage van twintig lijkt me dat een beetje overbodig. Of eigenlijk een verkeerd genre. Het boek lijkt nog het meest op een tentoonstellingscatalogus, maar dan één die als gelimiteerde editie werd uitgebracht zonder iets extra's te hebben.

Het charmante atelier - rommelig, klein, met verouderd sanitair en lage zoldering - is om de hoek bij het vroegere atelier van Alberto Giacometti in het veertiende arrondissement.

Le Livre de la vérité de parole (1929) titelpagina

Uitgever Vincent Schmied is een kleinzoon van de art-déco graveur, drukker en illustrator F.-L. Schmied ('peintre, graveur, imprimeur' noemde hij zichzelf), van wie een aantal boeken in de collectie aanwezig zijn, onder andere Le Livre de la vérité de parole (1929). Diens zoon Théo nam al in de jaren twintig het atelier over. Kleinzoon Vincent - die zijn grootvader nooit heeft gekend - is niet in hun voetsporen getreden en is geen drukker of illustrator.

Toen enkele andere boeken op tafel kwamen werd mijn interesse gewekt. Een daarvan was Le Chant de la main uit 2001. Daarvoor had Irène Boisaubert samengewerkt met Astrid Nanty. Beiden werkten om beurten aan de etsen, dezelfde etsplaten dus, en sneden die vervolgens in de vormen waarop ze op de drukplaat werden gelegd. Voor iedere afdruk zijn ze opnieuw gearrangeerd (ze moesten steeds worden geinkt) en elk exemplaar is dus anders. Dat komt meer voor.

Annette Schmitt, Irène Boisaubert, Astrid Nanty, Le Chant de la main (2001)

Het bijzondere zit hem in die nauwe samenwerking: elke ets heeft twee makers en geen van de etsen is toe te schrijven aan maar één kunstenaar. Dat komt niet veel voor, zeker niet onder boekkunstenaars die vaak geïsoleerd hun werk doen, wel samenwerken met galeriehouders, drukkers, en auteurs, maar zelden met andere kunstenaars.

Annette Schmitt, Irène Boisaubert, Astrid Nanty, Le Chant de la main (2001)