191. Artist's talk door Carina Hesper

Vanmiddag, in Museum Meermanno, sprak kunsenares Carina Hesper over haar fascinerende boek Like a Pearl in My Hand. Het is een van de kunstenaarslezingen die we organiseren in het kader van de tentoonstelling 'De kunst van lezen' (samenwerking van de KB met Meermanno). De volgende bijeenkomst is op 28 januari.

Museum Meermanno, 14 januari 2018

De bijeenkomst - eerst in het koetshuis, later in de tentoonstelling - was dé gelegenheid om de kunstenaar zelf te spreken over haar werk. Dat werk begon jaren geleden met een serie foto's, maar daarvoor al had Hesper het idee om iets te doen met thermodynamische inkt, inkt die reageert op temperatuur. Pas toen zij in een Chinees weeshuis blinde kinderen ontmoette en fotografeerde besloot ze dat die inkt haar zou helpen om het fotoproject een definitieve richting te geven.

Ze vertelde hoe lastig het was om uit te vinden hoe die inkt toegepast kon worden. De experimenten waren uiterst kostbaar - de inkt is duur - en uiteindelijk koos zij ervoor de foto's in vierkleurendruk te laten drukken, waarna in zeefdruk de inkt in drie lagen werd opgebracht. Dat zorgde ervoor dat de foto's geheel bedekt zijn en dat de zwarte inkt de onderliggende foto's niet meer laat doorschemeren. 

Museum Meermanno, 14 januari 2018

Een andere beslissing betrof de keuze van de inkt, want er zijn verschillende inkten voor verschillende temperaturen. Sommige werken bij 37 graden Celcius, andere bij 20. En lichaamstemperatuur lijkt ideaal als je wilt dat de foto's worden aangeraakt, maar dat was het niet. De bedoeling is dat de aanraking de inkt opwarmt waardoor die transparant wordt en de onderliggende foto zichtbaar wordt.

Maar handen zijn vaak niet zó warm. Intussen blijft het précair. Bij de opening van de tentoonstelling bleek dat de door de ontwerpers aangebrachte lampjes de foto's iets teveel opwarmden waardoor de beelden niet meer zwart werden. Deze week zijn de handen van de bezoekers zo koud dat ze geduldig moeten wachten tot de inkt op de foto genoeg verwarmd is.

Museum Meermanno, 14 januari 2018

Intussen blijft het een ontroerende sensatie om door je eigen handopdruk de foto van een blind weeskind te voorschijn te toveren in de wetenschap dat het beeld verdwijnt zodra je verder loopt.

De enige reden waarom Carina Hesper in staat was de foto's te maken, was overigens dat het weeshuis niet door de Chinese autoriteiten wordt beheerd, maar een Frans initiatief is. Veel van de kinderen die zij vijf jaar geleden fotografeerde zijn inmiddels geadopteerd en wonen nu in Amerika of Frankrijk. Zij volgt ze en heeft zowel het weeshuis als de kinderen het boek (een cassette met losse foto's en een tekstboekje) getoond.

Waarom een boek? Losse prenten zouden te snel reageren op licht en warmte en niet meer bruikbaar zijn. In een boek zijn de pagina's doorgaans gesloten, waardoor de condities beter zijn voor een langer leven.

Wel kostte dat nog wat moeite. De Zwitserse binder meldde dat de eerste proefexemplaren mislukt waren omdat de inkt en de lijm zo op elkaar inwerkten dat de pagina's niet meer los van elkaar kwamen. Het was tijdens de jarenlange voorbereiding niet de enige tegenvaller. Maar de oorspronkelijk vorm van het boek - een Chinees hoog en smal formaat - werd erdoor wel aangepast, zodat er geen vouwen in de groot formaat foto's nodig waren en dat is weer pure winst. En de foto's liggen nu los in een doos. Dat is dan weer een klassieke presentatie van grafisch werk (denk aan portefeuilles met etsen zoals die eind negentiende eeuw populair waren).

Het was een ontwapenende ontmoeting met de kunstenaar en een prachtige presentatie voor een aandachtig gehoor.

Museum Meermanno, 14 januari 2018

Volgende presentatie: 28 januari aanstaande!

Op 28 januari laat Marinus van Dijke met zijn werk Eye (2013) zien dat het oog zich kan concentreren op beweging (wat bij lezen ook van belang is). Tweede spreker is Joyce Overheul die drie maanden lang alle tweets van de 17-jarige scholier Rogier verzamelde,  redigeerde en met foto’s publiceerde als De Drie Maanden uit het Leven van Rogier.

Aanmelden gaat via aanmelden@meermanno.nl onder vermelding van de datum. (Zie voor locatie, tijden en kosten de website van Museum Meermanno).