314. Een nieuw verworven Verworvenheden

De grote populariteit van de gedichten van Henriëtte Roland Holst-van der Schalk kunnen wij ons nu misschien moeilijk indenken - maar die was immens. Dat blijkt uit het herdrukken van bundels natuurlijk, maar ook uit het overschrijven van haar gedichten door mensen die de soms kostbare uitgaven niet konden betalen. Van de bundel Verworvenheden uit 1927 verschenen twee herdrukken bij uitgeverij Brusse. De eerste editie was een bibliofiele uitgave van Leiter-Nypels in Maastricht. 

Henriëtte Roland Holst-van der Schalk,
Verworvenheden (1927): pagina 10

Daarvan werden er 150 gedrukt op papier van Van Gelder met het watermerk 'ossekop' en 50 op papier van Pannekoek met die naam als watermerk. Minstens één lezer heeft een van die exemplaren met de hand overgeschreven (het was te koop bij Antiquariaat Fokas Holthuis). Hij gebruikte nummer 69 - dat weten we omdat hij het hele colofon netjes overschreef, inclusief het exemplaarnummer. Uitzonderlijk is dat we zijn naam kennen - overgeschreven of -getypte teksten zijn niet eens zo zeldzaam, maar ze zijn in de regel anoniem. Deze niet. De naam van de overschrijver is Chris Weststrate in Dreischor en hij dateerde het ook: januari MCMXXXIV, 1934 dus. Dat is dus zeven jaar na de publicatie. Hij heeft ook de mooie initialen, ontworpen door S.H. de Roos, gekopieerd.

De KB heeft geen enkel genummerd exemplaar! Van de drie exemplaren in de collectie zijn er twee gedrukt op Ossekop-papier en een op Pannekoek-papier. Dat laatste exemplaar is op naam gedrukt voor de Koninklijke Bibliotheek. De twee andere exemplaren zijn ook op naam gedrukt, de eerste voor de historicus Johan Huizinga. De tweede was bedoeld voor de ontwerper van het gebruikte lettertype Grotius, De Roos, maar die ontving dit exemplaar niet (er waren er vast een paar op zijn naam gedrukt), want de drukker gaf het aan iemand anders, haalde de gedrukte opdracht door en schreef eronder dat het bestemd was voor A.J. Luikinga. Charles Nypels dateerde het ook: 'Febr. '28'. 

Henriëtte Roland Holst-van der Schalk,
Verworvenheden (1927): colofon

Nu hebben we nog een vierde exemplaar erbij! Dit is ook weer op naam gedrukt en wel voor de schrijfster zelf. Dit exemplaar is echter niet gedrukt op die mooie Nederlandse papieren die genoemd worden in het colofon, maar op simili-Japans papier, een heel glad papier waarop de rode initialen extra mooi uitkomen. Het is bovendien gebonden in heel rood leer, met op de voorzijde van de band een stempel met (alle!) initialen van Henriëtte Roland Holst-van der Schalk: H R H v d S. 

Henriëtte Roland Holst-van der Schalk,
Verworvenheden (1927): boekband luxe exemplaar

Hoogstwaarschijnlijk een uniek presentje van drukker Nypels aan de hooggeëerde dichteres.