393. Mr. Simon Paap in Londen

In de kast lag nog een pamfletje dat ik in Engeland kocht in de Covid-tijd. Het lag in een stapeltje 'probleemgevallen', want wat was het nou precies? 

Aan de ene kant een bekendmaking over een Franse jongen van zeven jaar oud, Charles-Juste-Prudent Burat, gekleed in een 'oosters' kostuum, met de haardos van een 25-jarige, de wenkbrauwen van een 20-jarige, enorme kuiten en hij woog, naar 'eigen' zeggen 210 pond. Je kon hem bezichtigen en hij werd vergezeld van zijn ouders en tweelingzus. De tekst in het Frans werd buiten het kader vergezeld door een Duitse vertaling.

Advertentie over Charles-Juste-Prudent Burat

De jongen werd, kortom, gepresenteerd als een rariteit. Dat had hij gemeen met de man over wie een blad met advertentie op de achterzijde is geplakt. Deze is afgeknipt, pal om het decoratieve kader.

Blad met advertentie over Simon Paap (1815)

Deze Simon Paap werd geboren in mei 1789 in Zandvaart waar hij als zoon van een visser opgroeide. Na zijn vierde raakte zijn groei verstoord en hij werd uiteindelijk ongeveer 71 centimeter hoog. Vanwege de oorlogsdreigingen in die tijd besloot vader Paap niet meer uit te varen en werd de vissersboot verkocht. De kleine Simon kon sindsdien voor inkomsten zorgen door op de kermis als bezienswaardigheid uitgebaat te worden. Als de aandacht van het publiek na een tijd verslapte verzon hij iets nieuws: hij vermomde zich en trad op als kaartspelende hond.

Hij trad ook op in het buitenland. Hij verbleef vanaf 1815 lange tijd in Londen en maakte in 1818 een tournee door Engeland. In 1819 keerde hij terug naar huis in verband met de dood van zijn moeder en andere familieleden. In 1822 trad hij op in Brussel, waar Jean Philippe Oorloft (1793-1861) een miniatuurportret van hem maakte.

J.P. Oorloft, miniatuurportret van Simon Paap (1822)
Olieverf op koper achter glas
[Collectie Frans Hals Museum]

Hij overleed in 1828 in Dendermonde aan een longontsteking die hij opliep bij een mishandeling op de kermis. 

Op verschillende momenten was hij voorgesteld aan het hof. In 1809 ontmoette hij Louis, koning van Nederland namens Napoleon. In 1814 werd hij voorgesteld aan de hele koninklijke familie van Koning Willem I. In 1815 werd hij gekoesterd door de Prince Regent, de latere George IV, die hem allerlei privileges verleende, zoals bescherming, een podium en een slaapplaats.

Soms werd hij begeleid door familieleden, zoals zijn zwager Jakob Hollenberg, soms waren er agenten of kermisexploitanten die een optreden organiseerden. Daaronder waren bijvoorbeeld de komediant Robert William Elliston en Daniël Gyngell, maar kennelijk ook de op het vlugblad genoemde Mr Sampiemon. Dat was een Nederlandse kermisexploitant. In een boek over diens familie staat een ander advertentieblad afgedrukt, waarvan de tekst maar deels overeenkomt met het KB-exemplaar. Dat tweede blad bevindt zich in de collectie van de Bodleian Library, Oxford (John Johnson collectie). Het is gedrukt door 'W. Glindon aan de Haymarket. Onder die advertentie staat dat hij snel kon werken: 'Bills printed at the HOUR's NOTICE'. 

Daar hebben de organisatoren kennelijk een paar keer gebruik van gemaakt. Jammer dat de naam van de drukker in het KB-exemplaar is weggesneden. Overigens waren deze eerste Engelse optredens geen succes. Dat kwam pas nadat de Prince Regent zich over Simon Paap ontfermde.   

Aantekening:
Voor een afbeelding van het blad in Oxford, zie: Christiaan Baars, De kunstminnende Sampimon. Familiegeschiedenis en genealogie Sampimon & Sampiemon. [Hillegom: Christiaan Baars], 2019, p. 40.
Over het leven van Simon Paap: H.W. van der Heijden, Jaapje van Zandvoort. De gevierde dwerg. Biografie van Simon Jane Paap (1789-1828). [Puurs]: UniBook, 2010.