143. Kunstenaarsboeken in Johannesburg (2)

De eerste dag van Booknesses zou eindigen met een bezoek aan de Artist Proof Studio Newtown, waar een project met William Kentridge zou worden gedemonstreerd.

Daarvoor was er tijd om bij verzamelaar Jack Ginsberg thuis zijn collectie te bekijken, of althans een groot gedeelte van de duizenden kunstenaarsboeken in zijn collectie, want ongeveer 250 ervan waren net overgebracht naar de expositiezaal van de universiteit voor een grote overzichtstentoonstelling. Ginsberg zal zijn collectie overdragen aan een andere universiteit, waaraan hij zelf studeerde, en daar worden ze ondergebracht in het Witts Art Museum.

Sarah Bodman, Jack Ginsberg, Inge Bruggeman en Robbin Ami Silverberg
in de bibliotheek van Jack Ginsberg (22 maart 2017)

Wat is er spannender dan met een verzamelaar en met experts en kunstenaars naar zulke boeken te kijken? Jack reed ons naar zijn huis waar we ruim twee uur konden zien wat we maar wilden, vooral veel Zuid-Afrikaanse kunstenaarsboeken natuurlijk, want die zijn buiten het land te weinig bekend. Maar ook enkele van zijn eigen favoriete boeken. Het gezelschap bestond (naast Jack en mijzelf) uit boekenmakers en -experts Sarah Bodman uit Bristol, die elke twee jaar een overzicht publiceert onder de titel Artist's Book Yearbook (in te zien op de leeszaal voor Bijzondere collecties in de KB), Robbin Ami Silverberg, papiermaker en boekkunstenaar uit New York (de Collectie Koopman heeft enkele van haar werken, Museum Meermanno heeft weer enkele andere) en Inge Bruggeman, typografe, kunstenaar en 'Assistant Professor & Director of Graphic Arts, University of Nevada' in Reno. Bepaald geen mensen die om een mening verlegen zitten.

Les six voies. Les mots (1991) gebonden door Louise Genest

Een van Jacks lievelingsboeken is een Franstalig samenwerkingsproject van zes kunstenaars onder wie Louise Genest: Les six voies. Les mots uit 1991 (De zes stemmen. De woorden). Genest heeft ook de band gemaakt. Daarvoor veranderde zij haar tweedimensionale illustraties in een driedimensionale versie, die echter normaal gesproken verborgen ligt in de band. Eerst moet je metalen pinnen verwijderen uit de boven- en onderzijde van de band, dan kun je de band openklappen en krijg je een pop-upboekband te zien gemaakt van talloze stroken leer.

Een ander bijzonder object was toevallig ook Franstalig: Nika met een (vertaalde) tekst van François Aubral, in 2002 vormgegeven door Anik Vinay. Het lijkt op een houten pilaar, en die kan openen als een leporello.

François Aubral, Nika, vormgegeven door Anik Vinay (2002)

Tientallen boeken werden zo bekeken, becommentarieerd en weer weggezet. De boeken staan niet per kunstenaar bij elkaar, maar eigenlijk op formaat al waren daar weer zoveel uitzonderingen op gemaakt, dat alleen Jack wist waar boeken stonden, tenzij iemand ze verkeerd teruggezet had natuurlijk. Reden waarom we allemaal verschillend gekleurde stroken papier plaatsten op de plek waar we een boek wegnamen. Er is natuurlijk bijna geen manier om zo'n grote collectie goed te bekijken in zo'n korte tijd, maar een groot genoegen was het wel. Jacks enthousiasme is aanstekelijk en zijn kennis fenomenaal.