18. Het Kunstenaarsboek: om te lezen of om te bekijken? (5)

[Vervolg van Het Kunstenaarsboek (4)]

Aan het begin van mijn praatje sprak ik over zakdoeken en andere efemere zaken in de Collectie Koopman van de KB. Die rare boeken zal ik nog even tonen. 

De vergulde etsplaten behoren bij een uniek exemplaar van Ilinx.

Régine Detambel (texte), Martine Rassineux (eaux-fortes), Ilinx

(Montreuil, Anakatabase, 2010)

Dat is een boek over kinderspelen met een tekst van Régine Detambel, en met etsen door Martine Rassineux. Het boek is vormgegeven en gedrukt door François Da Ros voor zijn uitgeverij Anakatabase in 2010. Exemplaar nummer 1 bevindt zich in een cassette die doet denken aan een oude letterkast. Daarbij zijn alle etsplaten gevoegd. Om te voorkomen dat er meer afbeeldingen van kunnen worden gedrukt, worden zulke platen doorgaans beschadigd, met een kras bijvoorbeeld.

Régine Detambel (texte), Martine Rassineux (eaux-fortes), Ilinx

(Montreuil, Anakatabase, 2010)

In dit geval zijn ze voor hergebruik uitgesloten door ze te vergulden en te monteren als nieuwe illustraties.

Voor elke uitgave van Anakatabase wordt één zo’n bijzonder exemplaar gemaakt. De Collectie Koopman van de Koninklijke Bibliotheek heeft een bijna complete collectie van François Da Ros en om die collectie uniek te maken kwamen de vergulde etsplaten in de collectie.

Overigens kunt u zien dat de etsplaten niet rechthoekig zijn. De drukker heeft de vlakken met de geëtste afbeelding uit de plaat losgesneden om bij het drukken van het boek vrijer te zijn in de plaatsing ten opzichte van de woorden op de pagina’s. Hier zien we een drukker als een creatieve kunstenaar optreden. Op de bijgevoegde reeks illustraties zien we de afdrukken ook nog vóór het lossnijden. Da Ros is toch al een fascinerende figuur, nog afgezien van zijn vakmanschap.

Het handbeschilderde tafelscherm dat ik noemde aan het begin van mijn presentatie is eigenlijk een leporelloboek van Nicole Morello. Het is gepubliceerd in Düsseldorf in 1998.

Nicole Morello, Save Antarctica

Düsseldorf, Nicole Morello, 1998)

Meestal maakt Nicole Morello unica, maar deze keer ontstond een editie van 30 exemplaren. Ieder exemplaar is met de hand geschilderd en daardoor toch uniek. Het werk heet Save Antarctica, en bestaat uit dikke papieren pagina’s die tot een leporello aan elkaar zijn gemaakt om tientallen pinguïns op een ijsvlakte te tonen. 

Nicole Morello, Save Antarctica

Düsseldorf, Nicole Morello, 1998)

Ook de zakdoeken zijn het werk van deze Franse kunstenares. Ze maken deel uit van een Marcel Proust-uitgave, Les mouchoirs de Proust. Elk exemplaar bevat een boekje en vier unieke handgeborduurde zakdoeken die een toespeling op de fameuze eerste zin van Proust meesterwerk bevatten. 

Nicole Morello, Les mouchoirs de Proust
Düsseldorf, Nicole Morello, 2014

Nicole Morello, Les mouchoirs de Proust
Düsseldorf, Nicole Morello, 2014

[Wordt vervolgd.]